“Güneşte kapasite açılmaz ise hedefler yakalanamaz”
Özlem SARSIN
Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Murat Özdemir, gerek güneş enerjisi gerekse diğer yenilenebilir enerji kaynaklarında hedeflenen kurulu güçlere ulaşabilmek için yeni kapasitelerin açılması ve izin süreçlerinin kısaltılması gerektiğini vurguladı.
TEİAŞ’ın açıkladığı mart sonu kurulu güç rakamlarına göre Ulusal Enerji Planı hedeflerine ulaşmanın mümkün olamayacağına dikkat çeken Özdemir, “Böyle giderse 2024 yılı güneş enerjisi kurulu güç hedefi olan 3 bin 500 MW’yi göremeyeceğiz, 2 bin2 bin 500’MW’yi bile geçemeyiz” uyarısında bulundu.
Yeni proje maalesef yok denecek kadar az”
Güneş enerjisinde 2024 yılının ilk çeyreğinde bin 300 MW kurulu güç sağlandığını, ancak bu gücün yıl boyunca devam etmeyeceğinin altını çizen Tolga Murat Özdemir, “Geçtiğimiz yıl alınan projeler 2024’ün ilk yarısına olumlu yansıyacak.
Ancak yılın son 2 çeyreğinde bu etkinin söneceğini söyleyebiliriz. Çünkü yeni kapasiteler açılmıyor, yeni proje yok denecek kadar az. Yenilenebilir enerji kaynakları içinde güneş enerjisi güzel bir ivme yakaladı. Güneşin kurulu gücü, rüzgâr enerjisi kurulu gücünü geçerek adeta tahta oturdu. Önümüzdeki 10 yılda güneş enerjisindeki kurulu gücün payı toplam gücün içinde yüzde 25’e ulaşacak, 2 katına çıkacak. Hem rüzgâr hem güneşin payı ise yüzde 40’a ulaşacak” ifadelerini kullandı.
Sektördeki sorunlar noktasında hükümetin sektör temsilcilerinin sesine kulak verip, sorunlarımızı bir an önce masaya yatırması çağrısını yapan Özdemir, şöyle devam etti: “Seçim süreci geride kaldı ve bitti, artık iş yapma zamanı. Bir an önce kurumlar arası koordinasyonu sağlayıp sektörün ihtiyaç duyduğu süreçleri oluşturup, kapasiteleri artırma zamanı.
Zira hedeflerimizin çok gerisindeyiz. Sanayicimizde ve yatırımcılarımızda irade var, enerji üretim lisansı sahiplerinde iştah var, Dünya Bankası sektörümüzü destekliyor, yabancı yatırımcı da kreditörler de güven istiyor. Önümüzdeki dönemde sadece yenilenebilir enerji kaynakları enerji depolama ile birlikte bütün kreditörlerin göz bebeği olacak. Yabancı yatırımcıların da ilgisi artacak diye düşünüyorum. Bu bir an önce koordinasyonu yapıp artık önümüze bakmamız gerekiyor” diye konuştu.
Türkiye’de enerji dönüşümümün sağlanabilmesi ve Ulusal Enerji Planı’nda ilan edilen 3 bin 500 MW kapasiteye ulaşılabilmesi için güneş enerjisi üretiminin tabana yayılması ve güvenilir bir yatırım kalemi olarak görülmesi gerektiğini de ifade eden Özdemir, bu konuda şunları söyledi: “Sektörümüzün gelişmesi için mikro finans modellerinin bireylere inmesi, tabana yayılması gerekiyor.
Tüketim abonelerinin bir araya gelip bu oluşumu yapabiliyor olması lazım. Avrupa’da ve dünyada çok yaygın olan bu sistemin artık ülkemizde de bir an önce temellerinin atılması gerekiyor. Kaynak sorununu ancak böyle çözebiliriz. SPK destekli bir sistem kurulsa sektörümüz çok daha iyi konumlara ulaşacak.
Enerji üretim kooperatiflerinin kurulması ile yurtdışından da daha kolay yatırım alabiliriz. Bu sistem, ekonomik bir model olarak desteklenmeli. Güneş enerjisi artık bireylerin uzun vadeli yatırım yapabilecekleri güvenilir bir yatırım kalemi olarak görülmeli ve devletin bunun önünü açacak mevzuatları oluşturması gerekiyor. Önümüzdeki 10 yıl bütün sorunlarımızın çözüleceğini, beklentilerimizin karşılanacağını düşünüyorum. Türkiye’nin geleceği buna bağlı.”
“Kentsel dönüşümdeki imkânlar bize de sağlanmalı”
Sanayicilerin, 2026 yılında başlayacak olan sınırda karbon uygulaması için yenilenebilir enerji yatırımlarına hız verdiğini ancak yatırımların sürdürülebilir olabilmesi için yenilenebilir enerji yatırımlarına mevzuatlarda kolaylıklar sağlanması gerektiğine de dikkat çeken Özdemir, kentsel dönüşüm için sağlanan kolaylıkların güneş enerjisi ve diğer yatırımlar için de sağlanması gerektiğini vurguladı. Özdemir, “Ruhsat ve imar süreçlerinin kısaltılmalı, kolaylıklar sağlanmalı. Lisanssız üretim için yeni bir taslak bekliyoruz. İzin süreçlerini 1 yıl içinde alamadığımız için hep uzatma almak durumunda kalıyorduk. Biz de bu sürenin 1,5 yıla çıkarılmasını istedik. Bu gelişme bir nebze sıkıntılarımızı çözecek” dedi.